1931 yılının Eylül ayında Japonya Çin'in özerk bölgesi Mancuri'ye saldırmasıyla Asya'daki gerilim yükselmeye başlamıştı. Birinci Dünya Savaşı'nda galip devletler arasında yer alan Japonya istediğini alamamış ve tam bir üvey evlat muamelesi görmüştü
Bunun sonucunda Japonlar, Asya, Asyalılarındır teziyle topraklarını genişletmeye çalışıyordu.
Birçoğumuzun bildiği üzere Amerika Birleşik Devletleri İkinci Dünya Savaşı'ndaki büyük güçlerin arasında savaşa dahil olan en son ülkeydi
Birinci Dünya Savaşı sonunda Amerikan halkı bu savaşa niye katıldıklarını anlamamış ve İkinci Dünya Savaşı patlak verdikten sonra birçok Amerikan vatandaşı bu savaşa dahil olunmaması gerektiğini savunmaktaydı. Genel olarak birçok kişi Amerika Birleşik Devlet zaten bu savaşa dahil olacağını savunmaktadır. Fakat Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri'nin askeri harcamalarına baktığınızda bu tam tersini söylemektedir. Birinci Dünya Savaşı bittikten sonra Amerika Birleşik Devletleri'nin ikinci Dünya Savaşı'na dahil olduğu Pearl Harbor saldırısına kadarki askeri harcamalarına baktığınızda düz bir çizgi görmekteyiz. Savaşa hazırlanan bir ülkenin askeri yatırımlarını arttırması gerektiğini hepimiz biliyoruz
bu konuya en güzel örneklerden biri de Amerika Birleşik Devletleri gelişmiş motor teknolojisine sahipti. Ve uçaklar üretiyordu. Fakat Amerika Birleşik Devletleri'nin İkinci Dünya Savaşı başlamasına rağmen orduda resmi olarak hava kuvvetleri birimi yoktu
saldırıdan sonra resmi olarak Amerikan Hava Kuvvetleri kurulmuştu. Japon Deniz Kuvvetleri Komutanı Yamamoto da bu Gelişmeleri en yakından takip edenlerden biriydi. Yamamoto Amerika Birleşik Devletleri'nde askeri eğitim almıştı ve Amerika Birleşik Devletleri ordusunun gücünü çok çok iyi biliyordu. Pasifik'te Japonlar birçok bölgeyi işgal etmişti ama Amerika Birleşik Devletleri yatırımlarını arttırarak askeri yönden güçlenmeye başlamıştı. Yamamoto Pasifik'teki en önemli düşmanlarının daha güçlü hale gelmeden benzeri bir darbenin Amerikalılara vurulması gerektiğini ısrarla savunmuştu
Bu üst bölgelerinin en önemlisi ise standart ölçekli bir haritada göremediğiniz kadar küçük bir ada olan Midway adasıydı. 66 kilometre karelik bir alana sahip ada pasifik cephesinin tam ortasındaydı. Bu ada ele geçirildiğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin Hawaii'den başka bir üssü kalmayacaktı
Japonlar sonrasında Pearl Harbor bulunduğu Hawaii'yi de ele geçirecek ve Amerika Birleşik Devletleri ana karasına rahatça ulaşacaklardı. Böylece Amerika Birleşik Devletleri daha da güçlenmeden teslim olmak zorunda kalacaktı. Bu planların hayata geçebilmesi için yaşanacak en önemli adım ise Midway muharebesiydi. Bu ön bilgilerden sonra Midway Muharebesi'ni detaylandırmaya başlayalım. Yamamoto Pearl Harborda olduğu gibi yine sürpriz bir saldırı stratejisi geliştirmişti
Ayrıca bu saldırı bir şaşırtmaca da içeriyordu. Yamamoto pasifiğin kuzeyinde bulunan Alaska yakınlarındaki adalarına küçük bir kuvvet yollayacaktı ve bu bilgiye Amerikan Deniz Kuvvetleri'ne sızdırılacaktı. Etrafındaki ve Midway yakın konumdaki Amerikan kuvvetleri bu bölgeye yönelerek Midway savunmasız kalacaktı. Yamamotonun asıl saldırı planı ise üç aşamalıydı. Ilk aşamada Japon uçak gemileri midyway vuracak ve ada savunmasız hale gelecekti.
Bu saldırı grubu Koramiral Nagoma tarafından yönetilecekti ve filosunda 4 adet birinci sınıf uçak gemisi bulunuyordu. Bu uçak gemileri, Akagi, Kaga, Hiryu ve soruydu. Ikinci aşamada savunması düştükten sonra koramiral nobutakya Kondo'nun komuta ettiği işgal grubu, gemiler ile 5.000 askeri Midwaye çıkaracaktı. Ve bu kuvvet bombardımandan kalan Amerikan güçlerini yenerek adanın kontrolünü ele alacaktı. Üçüncü aşama ise Midway Adası'na Pearl Harbor'dan gelecek takviye kuvvetlerinin durdurulması üzerineydi
Alaska'daki zayıf saldırı gücü görülünce asıl hedefi Midway olduğu hemen anlaşılacaktı. Yamamoto, Nagumo ve Kondo'nun kuvvetleri birleşerek Pearl Harbor'dan gelecek takviyeleri durduracaklardı. Böylece Japonlar tam ortasında bulunan aynı zamanda Amerikan donanmasına da çok önemli bir darbe vurulacaktı. Ama Yamamoto'nun hazırladığı bu sürpriz saldırıda işler beklendiği gibi gitmedi
Amerika Birleşik Devletleri istihbarat servisi Japonların radyo mesajlarında kullandığı şifreleri kırmışlardı. Pearl üssünde bulunan ve gizli şekilde çalışmalarına devam eden Joseph Freshford komutasındaki istihbarat birimi Japon donanmasının bütün mesajlarını çözmekteydi
ve yamamatonun sürpriz saldırı planını adım adım biliyorlardı. Amerika Birleşik Devletleri Pasifik filosunun komutanı Amiral Chester Nimit hemen karşı bir plan geliştirmeye başladı
Japon uçak gemilerine karşı hava gücüne oldukça güvenmekteydi. Iki gruba ayrılan Amerikan uçak gemileri Japonlara karşı koyacaktı. Birinci grubun muharebe sırasında taktik kararlardan da sorumlu olan Amiral Jack Plaction Uissice Town uçak gemisinden yönetiyordu
Grubu ise Amiral Supraus komuta ediyordu ve bu grupta jet uçak gemileri vardı. A Ama tabii ki bu gemilere refakat eden birçok irili ufaklı savaş gemisi de vardı.
Yamamoto Amerikan donanmasını tuzağa düşürdüğünü sanıyordu. Fakat asıl tuzağa düşecek olan Japon donanmasıydı. 3 Haziran 1942 günü Yamamoto planın ilk aşamasını devreye sokmuştu ve adalarına saldırı başlamıştı
Fakat planı bilen limit adalarına küçük çaplı savunma birlikleri yolladı. Midway Adası'na asıl saldırıyı yapacak kuvvetler de yola koyulmuştu ve telsiz haberleşmesi kesinlikle yapılmayacak
fakat uçak gemileri Midwaye doğru ilerlerken Yamamoto Midyat Adası yakınlarında Amerikan uçak gemilerinin olduğu istihbaratını almıştı. Yamamotonun burada iki seçeneği vardı. Telsiz sessizliğini bozup bu durumu Nagamo'ya bildirebilirdi. Fakat bu durum sonrası saldırı sürpriz olmaktan çıkacaktı
YadaNaguma komutasındaki Japon filosu zaten Amerikalılar ile karşılaşacağı için onları da alt edip midywaye saldıracaktı. YaMamoto üst sınıf 4 uçak gemisine ve deniz filosuna çok güvendiğinden telsiz sessizliğini tercih etti ama Amerikalıların zaten plandan haberdar olduğunu bilmiyordu tabii ki. Bu arada Nidway Adası'nda da Amerikan Hava Kuvvetleri hazırlıklarına başlamıştı. Amerikalıların tek bilmediği konu Naguma ile Kondo'nun konumuydu. Bunu da öğrendiklerinde artık tamame Olarak üstün alacaklardı. Midway'den havalanan teğmen Jack Rey komutasındaki keşif uçağı düşman kuvvetlerini aramaya başlamıştı. 3 Haziran 1942 günü yoğun sisli bir gündü ve saat 09:25 Teğmen Reis Japon gemilerini görmeye başlamıştı. Fakat teğmen reyting gördüğü filo ana saldırıyı yapacak. Nagumo'nun filosu değil karaya destek kuvvetleri olarak çıkacak Kondo'nun kuvvetleriydi. Reis bilgiye geçti ve Midway 9 adet B 17 bombardıman uçağı havalandı. Fakat yapılan saldırıda hiçbir gemi vurulamamıştı. Bu Midway Muharebesi'nin ilk çatışmalarıydı. Kondo bu saldırıyı atlatmıştı ve 3 Haziran'da başka bir saldırı olmayınca Naguma'ya bu saldırıyı telsiz Sessizliğini bozmamak için bildirmemişti. B 17 midywaye geri döndüklerinde saldırdıkları filonun asıl kuvvet olmadığını belirtmişlerdi. Planı bilen Amerikalılar 4 Haziran sabahı erken saatlerde 15 adet B 17 tahminsel olarak hesapladıkları rotaya göndermişlerdi. Aynı gün ise Nagu Moda uçaklarını adaya saldırmak için gemilerden kaldırıyordu. Sabah altıya doğru Midway semalarında Japon uçakları görülürken Saat 06:16 civarındaysa Amerikan uçakları Japon uçaklarıyla mücadeleye başlamıştı. Japon pilotlar adada bulunan uçak hangarlarını, uçak pistlerini, hastaneyi ve elektrik santralini bombalamaya başlamış
27 dakika süren müthiş bir bombalamadan sonra Naguma kuvvetlerine saldırısı sona ermişti. Ama bu saldırıya zaten hazır olan Amerikalılar çok büyük kayıplar vermemişlerdi. Saat 07:05 bir Japon pilot belki Japonlara bu muharebeyi kaybettir bir hata yaparak, telsiz sessizliğini bozmuş, midwaye düşmek üzere olduğunu ve hemen yeni bir saldırı yapılması gerektiğini, Akagi Gemisi'ndeki NaguMo'ya bildirmişti. Nagumo'nun burada bir karar vermesi gerekiyordu ve bu muharebenin en önemli kararlarından biri olacaktı
Telsiz sessizliği bozulduğu için gelecek takviyeye yönelecekti ya da Midway adasına saldırıya devam edecekti.
Telsizi kullandığınızda bildiğiniz üzere radyo dalgaları yaymaktadır. Yayılan radyo dalgalarıyla yeriniz tam olarak belirlenmese de radyo dalgalarının geldiği istikamet rahatça tespit edilmekte
Bu da özellikle denizde yavaş şekilde ilerleyen ağır tonajlı gemilerin yer tespitini kolaylaştırmaktadır. Peki Nagumo'nun kararı ne olacaktı? Işte burada sabah erken saatlerde Midway'den kalkan B 17'ler devreye girecekti ve Sessizliğinin bozulması sonucu izledikleri rotada Naga'nın filosunu bulmuşlardı. Japon pilotun bu hatası bütün planı tamamen bozan bir olaydı. Ve Nagamu ne yapacağını düşünürken Amerikan denizaltısı filonun hemen arkasında belirmişti
Ama Nagamo yine de bir karar vermek zorundaydı. Ve kararı Midwaye ikinci saldırıyı yapmak oldu. Nagumo bu kararı verdikten 13 dakika sonra ise bir Japon keşif uçağı Midwaye'ye yakın bir bölgede 10 adet Amerikan gemisini görür ve hemen Naguna'nın bulunduğu Akay Gemisi'ne haber verir. Nagumo çok şaşırmıştı. Çünkü Amerikan gemilerinin bu kadar kısa sürede Pearl Harbor'den desteğe gelmesinin imkanı yoktu. Nagomu hemen torpido taşıyabilen uç yüklenmesi emrini verdi ve destek kuvvetlerine saldıracaktı. Fakat Nagumo'nun filosundaki birçok uçak daha geri dönmemişti. Fakat Nagumo'nun bilmediği bir konu daha vardı. Amerikan Destek Kuvvetlerinin daha gerisinde Uçak gemileri de hazır bulunmaktaydı. Pamiral Suplomans komutasındaki Anter Price ve üyesiz Hornet'ten 116 uçak kaldırılıyordu ve bu uçaklar Nagamo'nun filosuna saldıracaktı. Nagumo saat 08:20, bölgede bir Amerikan uçak gemisi olduğu almıştı. Aldığı istihbarat komutasındaki üzerineydi. Ama ve USis Hornet gemilerinden haberi yoktu. Yamamoto'da tüm bu olup biteni takip etmekteydi.
Müdahale etmek yerine kararı gelişmelerin içinde olan NaguMo'ya bırakmıştı. Saat 09:17'de Nakomo'nun uçakları nihayet gemilere döner ve Nagumo Yok'a saldırma kararı alır. Fakat bir anda havada 15 adet Amerikan bombardıman uçağı belirir
Japonlar bu 15 uçağın tamamını düşürürler. Arkasından 26 adet bombardıman uçağı daha Nagunon'un filosuna saldırır ama sadece 6 geri dönebilir. Nagu mu? Artık çok üstün olduklarından emindir.
Ancak Amerikalıların da tam istediği Nagamo'nun böyle düşünmesidir. Çünkü bu öncü saldırılar da bir şaşırtmacadır. Bu rahatlıkla Nagamo'nun filosundaki uçaklar ikmal yapmaya başlarlar. Saat 10:22'de ise Amerikalılar bir sürpriz yaparak 26 uçakla Kaga, uçak gemisine saldırmaya başlar. Bu 26 uçak aslında Midway Adası'nın etrafında Japonları aramış herhangi bir gemi bulamamışlardı. Yakıtları azalınca Enter Price'a dönecekken Kuzeybatı'ya yönelmeleri konusunda emir alırlar ve Kaga uçak gemisiyle karşılaşırlar. Gemiye atılan 9 bombadan 1 yakıt deposuna isabet eder ve kaga uçak gemisi batmaya başlar. Bu saldırıdan henüz 5 dakika geçmişken Penter Price'tan havalanan uçakla
sorgum uçak gemisini bulurlar ve yapılan saldırıda mühimmat deposu vurulur. Böylelikle sorgu uçak gemisi de savaş dışı kalır. Ardından Amerikan uçakları AkaGe uçak gemisine saldırmaya başla. Birçok Japon uçağı akıginin güvertesindeyken bu saldırıya yakalanmıştı
Akaki'de ağır hasar aldıktan sonra Nagumo gemiyi terk ederek Nagara hafif krovazörüne geçer. Sadece uçak gemisi aktif olarak devam etmektedir ve Nagumo bu gemiden 24 adet uçağın havalanıp önlerindeki Amerikan uçak gemisine saldırmaları emrini verir. Fakat bu 24 uçak yoldayken Amerikan avcı uçaklarıyla karşılaşırlar.Bu saldırıdan sonra yoktan batmaya başlar ve gemi tamamen terk edilir. Saat 15:20 civarında Amerikalılar artık Japonların bir tane uçak gemisinin olduğunu bildiklerinden Enter pris ve USS Hornet'teki bütün uçakları Hiryöy'ü batırmaları için yollarlar
Saat 15:40 civarında ile temas sağlanır ve yaklaşık 01:21 süren çatışmalar sonucu Hiryut'a batmaya başlar. Artık Japonların yapacakları çok bir şey de kalmamıştır. Iki gün boyunca küçük çatışmalar yaşanmaya devam eder
bu muharebede iki taraf da çok büyük kayıplar vermiştir ama Japonlar yerine koyamayacakları 4 adet A sınıfı uçak gemisini kaybetmiştir. Japonlar toplamda 2.500 asker,292 uçak, 1 büyük savaş gemisi ve 4 uçak gemisini kaybetmiştir. Amerikalılar ise 1 uçak gemisi, 1 savaş gemisi, 145 ş uçak ve 307 askerini kaybetmişti. Bu yenilgi sonrası Japonlar Pasifik Bütün etkinliğini yitirmeye başlamış ve saldırı pozisyonundan artık savunmaya geçmeye başlamışlardı Ordu ve halk savaşı kazanacaklarını tekrar düşünmeye başlamışlardı
Avrupa cephesinde Alman ilerlemesinin durduğu Stalingrad bir dönüm noktasıyken aynı şekilde pasifik cephesinin dönüm noktası ise Midway Muharebesi'ydi.