25 Kasım 2023 Cumartesi

M4 SHERMAN TANK ÜRETİMİ ARTI VE EKSİ YÖNLERİ

 



8 Aralık 1941 günü Amerika Birleşik Devletleri İkinci Dünya Savaşı'na müttefiklerin yanında dahil olmuştu. Amerika Birleşik Devletleri'nin büyük bir askeri sanayisi vardı ama zayıf kalan teknolojilerinden biri de tanklardı. Birinci Dünya Savaşı'nın sonuna doğru aktif şekilde kullanılan tankların gelişiminde Amerika Birleşik Devletleri neredeyse sıfır tecrübeye sahipti. Çünkü Amerika Birleşik Devletleri Birinci Dünya Savaşı'na sonradan dahil olmuştu. Ama kendi ürettiği, yeterliliği olan bir tankı bulunmuyordu


Bu savaşta Amerikan tankçı birlikleri, Fransızların ürettiği Renault FD 17 tanklarını kullanmaktaydı. Birinci Dünya Savaşı bittikten sonra Amerika Birleşik Devletleri askeri yönetimi hükümetten kendi tanklarını üretmeleri için talepte bulundu


Tank üretimi tecrübesi hiç olmayan Amerika Birleşik Devletleri başka ülkelerden tank tasarım almak yerine kendi üretimlerini yapmak istediler. İkinci Dünya Savaşı'nda Amerika Birleşik Devletleri'nin en çok ürettiği tank ise M 4 sperman tanklarıydı



Fakat M4 Sherman orta sınıf bir zırhlıdır. Tiger ise ağır zırhlı sınıfındadır 
Zaten M4 sherman tankından üstün olmasının imkanı yoktur. Ayrıca M4 Sherman düşman tanklarına üstünlük sağlamak için değil, piyade birliklerine destek olmak için üretilmişti


İkinci Dünya Savaşı başlamadan önce Amerika Birleşik Devletleri'nin tank teknolojisi hakkında neredeyse hiçbir bilgiye sahip olmadığını belirtmiştik. Ama özellikle Avrupa'da sular ısındıkça teknoloji geliştirmek için adımlar atan Amerika Birleşik Devletleri tank teknolojisinde dışa bağlı kalmaktan ziyade kendi üretimini yapmak istiyordu. Bu konudaki yardımı ise tank üretiminde kendinden daha iyi konumda olan Britanya'dan alacağI özellikle Fransa'nın Almanya tarafından işgal edilmesi ve bu işgalde tankların çok önemli bir yer alması Amerika Birleşik Devletleri hükümetini bu konuda hızlı adımlar atmasını sağlamıştı. Savaşın gidişatını gözlemleyen yetkililer piyadeye destek Olacak ve çeşitli ihtiyaçlar için kullanılacak bir tank tasarımı istediler. Özellikle Alman tanklarının ağır zırhları ile hız konusunda hantal olması dikkat çekiyordu. Mühendisler hızlı bir tankın kalın zırhtan daha iyi bir koruma ve avantaj sağlayacağını düşünüyorlar



Aynı zamanda bu tasarım ucuz ve seri üretime uygun olması gerekliydi. Ama böyle bir tasarım için yılların birikimi gerekliydi. Savaş bakanlığına gelen projelerin birçoğu yetersiz kalmıştı. Fakat bir tasarım öne çıkmış.


Bu tasarım da M3'li orta sınıf tankıydı. Ancak bu tasarım savaş bakanlığının istediği taret ve 75 milimetrelik top ihtiyacını karşılamıyordu. Zaten M3'li tankına baktığımızda klasik tank tasarımlarından çok farklı bir yapısı olduğunu hemen görmekteyiz.



5000 metrelik bir taret için Amerikalı mühendisler zorluk yaşamaktaydılar. Çünkü tank mühendisliğinde en sıkıntılı konu top ateşlendiğinde tank şasesinin vereceği tepkidir. Fakat Amerikan mühendisler seri üretim için böyle bir tecrübe ve ekipmana

sahip değillerdi. M3G aslında hedeflenen teknoloji olmamasına rağmen Amerikan mühendisler bu tank üzerindeki çalışmalar ile gerekli bilgilere ulaşmaya başlamışlardı. Mühendislerin bilgi edindiği en önemli konu döner tarete bir top eklenmesiydi



Ama M3 L tankının döner talepteki topu otuz yedi milimetrelik çok zayıf bir toptu.  
hem üç lüdeki yetmiş beş milimetrelik top 360 derece dönemiyor, sabit duruyordu. Bu genellikle tank avcılarında gördüğümüz bir teknolojiydi. Bu teknolojinin başarılı olamayacağını anlayan yetkililer artık bir tank olması gereken özellikleri anlamaya başlamışlardı. Ve M4 sherman tasarlanmaya başlandı. M4 sherman ve varyantları İkinci Dünya Savaşı'nda en çok üretilen tanklardan biriydi. M3le'yi kısa süreli bir çözümdü ama uzun vadede seri üretimi olacak ve Amerika Birleşik Devletleri'nin temel tankı haline gelecekti. Bu tankın üretimi için Ford ve General Motors ile anlaşıldı. Her bir şirket uzman olduğu konularda üretimler yapacaktı



Sherman mühendisleri özellikle bütün parçaların standart olmasını istemişti. Böylece montaj hızlı şekilde yapılacaktır. M4 sherman'ın en önemli özelliklerinden biri süspansiyon sistemiydi. Diğer birçok tanıkta kullanılan bobin sistemi yerine sarmal yay sistemi kullanılmıştı. 


Böylece daha esnek bir yaylanma olacaktı. Aynı zamanda doğacak problemlerde de değişimi ve bakımı, aşırı ustalık gerektirmeyen bir sistem olacak. Aslında sadece süspansiyon sistemi değil, bütün parçaların sökülmesi ve takılması çok kolaydı


Bir tankın muharebelerdeki en önemli sıkıntısı genellikle palet arızalarıdır. M4 shermanların palet arızaları o kadar kolay gideriliyordu ki bunu bir kez görmüş bir asker bile hiç zorlanmadan değişim yapabilirdi. M4 Sherman dökme demirden tek parça halinde yapıldı. Taretin en önemli özelliği ise eklenen jairo sistemiyle hareket halinde bile topun düz bir eksende ateş edebilmesiydi. Ama jayro sistemi o dönem tanklarında nadir kullanılan harika bir teknolojiydi



Daha gelişmiş sistemleri günümüzde dünyanın en iyi tanklarından biri olarak görülen Abraham standlarında kullanılmaktadır. M4 shermanların en büyük dezavantajlarından biri topuğu ateşlendiğinde merminin namludan sağ

610 metrelik bir hızla çıkmasıydı. Düşük namlı hızı yüzünden mermide büyük sapmalar meydana geliyordu. Ve atışlar özellikle iyi zırhlı Alman tankları karşısında etkisiz kalmaktaydı. Bu da M4 sherman mühendislerinin ilerleyen dönemde En çok mesai harcayacağı konuydu. Taret ayrıca elli kalibrelik makineli tüfek eklenmişti. Bu silah piyade savunması için tanka önemli bir artı katmıştı. M4 shermanların üretimi o kadar kolaydı ki dakikada bir fabrikadan yeni bir tank çıkıyordu. Bu tanklar Britanya'ya ithal edilmeye başlandı ve Sovyetler Birliği'ne de yardım için gönderildi. M4 sherman'ın tabii ki varyantları da üretildi. Mühendisler öyle bir sistem yapmışlardı ki Ihtiyaca göre birkaç parçanın değişmesiyle istenen özelliklere kavuşulabiliyordu. Ilk üretim M4 A1 modeliydi ve hızlı üretim için gövde parça değil tek bir kalıp dökümüyle yapılmıştı. Bu da tank gövdeden herhangi bir hasar aldığında tamirini zorlaştırıyordu. 



Daha sonra bu tasarımdan vazgeçildi ve kaynaklı yapıya dönüldü. Bu sefer de kaynak noktalarına yakın yerlerde zırh zayıf kalmaktaydı. Bunu anlayan mühendisler kaynak sayısını azaltmaya çalıştılar. 1944  yılında ise dik yerleştirilen süspansiyon sistemi yatay olarak değiştirildi. Böylece paletlerde daha fazla esneklik elde edildi. Tank özellikle yumuşak ya da çamurlu zeminlerde daha seri hareket etmeye başlamıştı. M dört shermanların başka bir dezavantajı ise muharebe alanlarında ortaya çıkmaya başlamıştı


önde kullanılan 57  derecelik zırh nedeniyle sürücü ve nişancının bulunduğu yerdeki tahliye kapakları çok küçüktü. Ayrıca o bölgede depolanan mühimmat nedeniyle hareket iyice kısıtlanıyordu. Tank isabet aldığında birçok kez Tahliye yapılamamıştı ve mürettebat tankın içinde sıkışıp ölmüştü. Özellikle tank önden mermi yediğinde depolanan mühimmat da tankın içinde patlıyordu. 1943 yılında zırh 47 derecelik bir eğime düşürüldü. Ve kapaklar genişletildi ardından da mühimmatın depolandığı yer zemine daha yakın bir yere taşındı. Ayrıca devrimsel bir sistem ile mühimmat ıslak depolama denen bir yöntem ile saklanmaya başlanmıştı. 



Su, 
antifriz ve pas önleyici sıvılardan yapılmış jel benzeri bir maddeyle mühimmat saklanıyordu. Cephanelik isabet alıp gelinse dahi serbest kalan jel yanmıyordu ve tankın içindeki mühimmat patlamıyordu. M4 sherman 1942 yılında savaşa dahil olmuştu ve en önemli rakipleri Almanların ürettiği Panter ve tanklarıydı. Bu tanklar kalın zırha sahip aynı zamanda yüksek ateş gücüne de sahipti. Zaten Amerika Birleşik Devletleri yeni yeni tank teknolojisini geliştirirken Almanya tank mühendisliğinde çok önemli yerlere gelmişti


M4 shermanların zırhı zayıf olsa da Alman tanklarından daha hızlı bir tanktır. Zırh eksikliğinde hızıyla kapatmaya çalışıyordu. Ama M4 shermanların atış gücü de zayıftır. Atış gücünü arttırmak içinse Britanyalılar şasesine güvendikleri Ama tarata ve topuna güvenmedikleri MR alıp yeni bir tank yaptılar. 



İngiliz üretimi Fire Fly'lar özellikle panter tankları üzerinde çok etkili olmuştu. Tigerlar karşısında panterler kadar etkili değildi ama olduğu bir kaç muharebe raporu da mevcuttur. 


Fire fly ile asıl karıştırdıkları model ise kısa adıyla S sekiz modelidir. Bu modeli Brad Pitt'in başrolünü oynadığı Fury filminden hatırlayabilirler


Diğer bir varyantı ise tarette roketlerini hatırlatacak olan Kalifboy roketatar rampalarıdır. Başka bir varyantı batı cephesinde çok kullanılmayan ama Pasifik Cephesi'nde oldukça etkin olan alev silahı olarak kullanılan modeli yine mayın temizlemek için kullanılan ve buldozer olarak kullanılan modelleri de mevcuttur. Hatta yapılan eklemeler ile suda ilerleyebilen modelleri de üretilmişti. Bu varyantları özellikle belirtti. Çünkü diğer ülkeler bu ihtiyaçlar için yeni üretimler yaparken MR4 shermanlar üzerinde yapılan basit Montajlar ya da değişikliklerle farklı ihtiyaçlara cevap veren zırhlılara dönüşmekteydiler.


Hiçbir tarihçi ya da savaş teknolojilerini inceleyenler M4 sherman'ın üstün olduğunu iddia etmez. Ama seri ve ucuz üretim ihtiyaçları ve beklentileri karşılamıştır. Sonuçta savaşta kimse popülerlik yarışı için tek üretmiyordu. 


M 4 sherman'ın üretim aşamalarını incelemeyi bitirdik. 


tankını görünce hava desteği çağırıyorlardı meselesi.  ağır sınıf bir tank olduğunu  Orta sınıf sherman tanklarını bilinçsizce tankının üzerine götürmek zaten aptallık olur. Bunun farkında olan müttefikler de hava desteği çağırıp işlerini kolaylaştırıyorlardı.


Bu da müttefiklerin büyük bir başarısıydı.  Almanya'nın 1942  yılına kadar olan hızlı ilerlemesinde en büyük etken hava kuvvetleridir. Polonya işgali, Danimarka'nın ve Norveç'in çok kısa sürede teslim olması


Fransa'nın hızlıca yenilmesindeki en önemli paylardan biri Alman hava kuvvetleri Lutfwafe'nindir.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder