Amerika İç Savaşı

En son güneyde on bir eyalet birlikten ayrılacağını ilan etmişti. Her iki tarafta savaşın kısa süreceğine inanmaktaydı. Ama yanılıyorlar. Ilk savaşta Virginia ilk savaş Virginia'da Washington'a yakın yerde oluyor. Iki taraf birbirine kesin askeri üstünlük sağlayamıyor. Ve çok çirkin bir mücadele var

Binlerce insan ölür ama kimse geri adım atmıyor. Sadece bu birinci savaşta bile 10.000 kişi cephede bir anda vefat ediyor. Donanma Kuzeylilerin elinde. Donanma önemli. Zira böylece güney eyaletleri Denizden ablukaya alınıyor. Mal satamayınca Avrupa'dan silah alamayınca güney zora düşecek. askerlerle donanma, asker de taşıyor. New Wellness önemli bir nokta Missisibin nehrinin ağzına gelen kuzeyde askerler burayı teslim alıyor. Alaba'yı da etkisiz hale getiren yine donanma. Yani deniz gücünün ayrı bir önemi var. Kuzeyli askerler başlarında Grand var. tennessee de başarı gösteriyor. Ama Virginia'da durum farklı

Birlik güçleri buradaki güneylilerle başarılı mücadele edemiyor. Güneylilerin başkenti bir türlü alamıyorlar. Coğrafi şartlarda ciddi manada zorlanıyorlar. Bu Kuzeylilerin generalleri tam manasıyla ilk başlarda başarısız. güneylilerin iki önemli ismi var

Bunlar işte Robert Lee ve Thomas Jackson. Thames Jackson aslında ileride kendi askerleri tarafından yanlışlıkla vurulup öldürülecek. Lenin komutasındaki güney askerler maryland tamamen ele geçirilecek kadar becerikli iyi bir komutan

Bu arada Britanya ve Fransa güneyliler kurduğu Amerika Konfederasyon Devleti'ni neredeyse tanımak üzere. Böyle de bir durum var. Yani onlar da fırsat kolluyor

Ama güneylilerin çatışmaları da tam üstünlük sağlayamaması onları da beklemeye gidiyor. Yani güneyliler biraz daha başarılı olsa uluslararası müttefik de bulacaklar. Ekonomik ve silahları rahat olabilecekleri bir ortama sahip olacaklar. Ama Biritanya ve Fransa şayet Güney yenilir. Bizde yeniden bir ülkeyi tanırsak Amerika Birleşik Devletleri'yle halimiz ne olur derdinde. O yüzden tam manasıyla karar veremiyorlar. Bu arada Kuzey'lilerin başkanı yani Amerika Birleşik Devletleri'nin Başkanı Lincoln

1 Ocak 1863 ayaklanan güneydeki 11 eyaletin kölelerinin özgür olduğunu ilan ediyor. Yani bu sınır bölgelerinde kalan ve savaşa katılmayan kölelere sahip eyaletleri işin içine dahil etmiyor. Sadece savaşılan eyaletlerde kölelerin özgür olduğunu ilan ediyor

Lincon ve özgür olmak isteyen kölelere çağrı yapıp kendi ordusuna katılmalarını, güneylilerle savaşa dahil olmalarını istiyor. Yani siyahileri de silah altına alıyor. Bu önemli. Sizin için bir savaş veriyorum. Gelin bana destek olun. Sizin köle olarak tutulan insanınıza da, insanınıza kurtulsun demek Siyahiler bunlara hızla atıyor. Ve neticede yaklaşık 210.000 siyah kuzeylilerin ordusuna katılıyor. Savaş dönemleri büyük. Dediğimiz gibi savaş hemen biter deniliyor ama Güneyliler bayağı kararlı çıkıyor. Ama sorun şurada. Kuzeyliler de nüfus fazla. Devamlı askere yeni katılım var. Cepheye gönderiyorlar. Güneyliler ne kadar çok kuzeyli askeri öldürürse öldürsün arkası kesilmiyor. Hatırlarsanız İngilizlere karşı bağımsızlık savaşı verilirken ordular birer birer teslim oluyordu

Takviye gelmediği için buna alışılmıştı. Sistem bu şekildeydi. Orada teslim oluyordu takviye gelmeyince. Bu da savaşların bitmesine sebep oluyordu. Ama burada kuzey takviye gücünü elinde tutuyor. Kuzeyine halk da iyi bir amaçla çatıştığına inanıyor ve orduya katılıyor

Tabii kuzeylilerin zorla orduya dahil edildikleri de var. Leenin komutasındaki güneyli askerler Pensilvanya'ya kadar başarılı bir azimle savaşıyorlar. Iyi mücadele veriyorlar. Ama sayısız kuzeyliler karşısına girdikleri her bir savaşta zayiatla verdikleri için zayıflıyorlar

Yani kuzey askerlerinin arkası devamlı geldiği için artık zayıflıyorlar. Kuzeyli General Grand arka planda yani nehri üzerinden güneylilerin topraklarını ikiye bölecek başarılı bir askeri harekata imza atıyor

Tabii güneyli eyaletler ikiye bölününce onların daha aşağıdan Teksas ve Arkansas dan yardım alma yolları da kesiliyor. Başkan Lincoln General Grand'ın doğuya gelmesini ve buradaki tüm kuzeyli askerlerin genel komutanı olmasını istiyor

Yani esas mücadele Virginia'da onu oraya çağırıyor. Arka cephede iyi iş çıkardı, şimdi öne alıyor. General Grand mayıs 1864  Virginia topraklarında ilerliyor. Ve güneyli komutan General Lee'nin askerleri 

Daha önce kuzeyli generaller her bir çatışmadan sonra çekilme ve tekrar toparlanma yöntemini kullanmış. Halbuki güneyli askerlerin üstüne gitseler onları yenmeleri savaşın daha kısa sürmesi muhtemel. Ama devamlı bekleme yapıyorlar

Bu sefer de komutanlar başlarına getirilen General yeni 3 günlük savaştık. Bekleyelim teklif yapıyorlar ama grand karşı çıkıyor. Milislerin güneyli ordusunun peşine düşüp onları tüm cephelerde çarpışmaya zorluyor

Yani kuzeyliler biraz çekingen davranıyor. Güneyliler de habire saldırıyordu. Artık sonra iş tersine dönüyor. Tüm topraklarının tam siper mücadeleye giriliyor. Bu arada bu grand Daha önce yaptığı daha önce görev yaptığı ordu batıdan harekete geçerek tennessee ve George'i tamamen ala ala ilerliyor. Atlanta'yı ele geçiriyor. Orada Güney'in Charleson kentini almayı başarıyor. Savaş burada başlamıştı. 

Tabii bu konu bu ordu biraz farklı bir yöntem uyguluyor. Gelip geçtiği her yeri yakıp yıkarak ilerliyor. Yani güneyliler o kadar çok azimli ki geçtiği yerler tekrar toparlanıp ayağa kalkmasın diye tam bir yıkımla ilerliyorlar. Ve arkalarından toparlanıp vuracak bir güç istemiyorlar. Çünkü takviye almaları zor

Bu arada grand Virginia'daki Lee'nin ordularını geniş bir cephe hattında tamamen ablukaya altına alıyor. Neticede çember daraldıkça daralıyor ve güneyli komutan diye artık kaçacak yeri kalmayınca 9 Nisan 1865  General Grand'a teslim oluyor

Aslında bu generallerin hepsi arkadaş. Hemen hemen hepsi aynı yıllarda askeri akademide eğitim almış kişiler. Ama işte Kuzey Güney ayrılınca eyaletlerine göre ayrılıp birbirleriyle savaşmak zorunda kalan insanlar

Lenin teslim olmasından sonra da savaş bir kaç ay sonrasında tamamen bitiyor. Toplamda 620.000 kişi hayatını kaybediyor. Amerikalıların en fazla zayiat verdiği bir savaş bu. 110.000 asker direkt cephede ölüyor. 200.000 bulaşıcı hastalıklarda ölüyor

Yani bu iç savaşta muazzam bir kayıp var Amerikalılar açısından. Başkan Lincoln 1864 tekrar başkanlığa ikinci kez seçiliyor. Şimdi tüm gözler başkanda bundan sonra ne olacak sorusu var. Ama işte Başkan Lincoln bir tiyatroyu izlerken Güney'in kaybetmesinin içine sindiremeyen bir Virginali aktör tarafından vurularak öldürülüyor. Böylece yerine yardımcısı Angel Johnson geliyor.